Lekarze i epidemiolodzy biją na alarm już od lat, i to coraz głośniej. Jeśli nic nie zmienimy, już niedługo antybiotyki przestaną być skuteczne, już teraz w wielu przypadkach antybiotyki przestają działać. Wtedy bakterie zaczną siać spustoszenie w naszym świecie, bo nic ich już nie powstrzyma – a to zaczęło się już dziś. Dotąd niegroźne infekcje, stają się dla ludzi nawet zabójcze. O zagrożeniach mówiono już ponad 20 lat temu, ale mało kto wierzył, by antybiotyki mogły nas zawieść. Dopiero niedawno czarny scenariusz zaczął się urzeczywistniać. Jeśli nic z tym nie zrobimy, będzie tylko gorzej. Grozi nam powrót do czasów, gdy zwykłe przeziębienie zagrażało naszemu życiu. Dlaczego tak się ma stać? Co zrobić, by antybiotyki dalej nas chroniły?
Czym jest antybiotyk?
Zacznijmy od tego, czym w ogóle są antybiotyki. To lek do walki z zakażeniem bakteryjnym. Pierwszym antybiotykiem była penicylina, odkryta w 1928 roku przez Alexandra Fleminga. Antybiotyki wpływają na metabolizm komórek bakterii, uniemożliwiając ich namnażanie się (działanie bakteriostatyczne) lub powodując śmierć bakterii (działanie bakteriobójcze). Aby antybiotyki były naprawdę skuteczne, powinny być podawane osobom z dobrze działającym układem odpornościowym. U osób z problemami z układem immunologicznym leczenie nawet lekkich infekcji może trwać tygodniami i wymagać zastosowania kilku różnych antybiotyków. A one jeszcze bardziej osłabiają odporność.
Skuteczność antybiotyków maleje przez błędy lekarzy
Antybiotyki nie są skuteczne w walce z wirusami, które wywołują wiele podobnych zakażeń i chorób. Dlatego też leczenie antybiotykami powinno być przepisane wtedy, gdy wiadomo, że przyczyną choroby jest bakteria. Lekarze zbyt często przepisują antybiotyk, nie sprawdzając nawet, czy w danym momencie jest on konieczny. Pomijając fakt, że objawy powinny być dobrze rozpoznane, lekarz może posłużyć się też specjalnym, ale prostym badaniem, wykonując wymaz z tylnej części jamy ustnej. Niestety czeka się na wyniki do 2 dni i można zastosować tylko przy infekcjach górnych dróg oddechowych. Cóż, wiele razy w dzieciństwie chorowałam, często na zapalenie płuc lub oskrzeli i nieraz dostawałam antybiotyk. Ale nigdy żaden lekarz nie wykonał tego badania. Czy zawsze antybiotyk był konieczny? Być może nie, trudno mi to dziś ocenić. Wiem jednak, że leki nie miały najlepszego wpływu na cały mój organizm.
Nadużywanie antybiotyków prowadzi do różnych poważnych konsekwencji:
- organizm osłabia się i jest bardziej podatny na infekcje,
- bakterie uodparniają się – dziś istnieje bardzo wiele szczepów antybiotykoopornych i wciąż pojawiają się nowe,
- antybiotyki nie działają, a bakterie mogą nawet zabić.
…i błędy pacjentów
Jak zwiększyć skuteczność antybiotyków?
Zdjęcie: pl.freeimages.com